حساسیت دندان

حساسیت دندان یکی از ناراحتی‌های شایع دهان و دندان است که در تماس با بعضی مواد و در دماهای خاص با ناراحتی و دندان درد همراه است. دندان درد در این حالت تیز و ناگهانی و البته موقتی است. درد از پایانه‌های عصبی دندان شروع می‌شود. خوشبختانه حساسیتهای دندان به راحتی درمان می‌شود.

علائم
شایع‌ترین علامت حساسیت دندان جرقه زدن دردی تیز و ناگهانی است که محرک آن جریان هوا یا خوراکی‌های داغ، اسیدی، شیرین یا سرد است. برخی بیماران هنگام مسواک زدن یا کشیدن نخ دندان نیز دچار حساسیت دندان می‌شوند.

دلیل حساس شدن دندان‌ها
مینا در یک دندان سالم از لایه نرم‌تر زیری یعنی عاج محافظت می‌کند. لثه‌ها نیز از ریشه‌ها محافظت می‌کند. حال اگر مینا ساییده شود یا لثه تحلیل برود، پوشش محافظ عاج از بین می‌رود. پوسیدگی دندان، شکستگی یا ترک‌خوردگی دندان، تحلیل رفتن لثه و ساییدگی مینا و ریشه دندان عواملی هستند که عاج را آسیب‌پذیر می‌کند. عاج به عصبی متصل است که باعث بروز درد در دندان حساس می‌شود. عاج دارای هزاران توبول یا کانال بسیار ریز است که تا پالپ دندان کشیده می‌شود. زمانی که این توبول‌ها در معرض عوامل معین قرار بگیرند، به گرما، سرما، مواد اسیدی یا چسبناک اجازه می‌دهند تا به عصب‌های داخل دندان برسند و به این ترتیب درد بروز می‌یابد.

درمان حساسیت دندانها
حساسیت دندان هیچ‌گاه به طور کامل از بین نمی‌رود، فقط شدت علائم کمتر یا بیشتر می‌شود یا حتی به نظر می‌آید که علائم تسکین یافته است. اما در واقع مادامی ‌که دلیل حساس شدن‌ دندان‌ها وجود داشته باشد، حساسیت نیز هر از گاه عود خواهد کرد.

درمان‌های مختلفی برای رفع حساسیتهای دندان وجود دارد، که هر یک از دندانپزشکان یکی از آن‌ها را بر دیگری ترجیح می‌دهد و معمولاً آن را توصیه می‌کنند. اما ما  معتقدیم که نمی‌توان برای تمام بیماران از یک روش استفاده کرد. متخصصان ما ابتدا دلیل حساسیتهای دندانی را تشخیص می‌دهند تا بتوانند بهترین روش را برای کاهش درد پیشنهاد دهند. اگر دندانپزشک بدون یافتن دلیل حساسیت دندان و برطرف کردن آن اقدام به درمان کند، حساسیت دیر یا زود عود خواهد کرد.

در ادامه پرکاربردترین روش‌های درمان حساسیت دندان را شرح می‌دهیم.

فلوراید تراپی 
عاج و مینای دندان حساس با زدن ژل یا وارنیش فلوراید تقویت می‌شود و درد و ناراحتی ناشی از حساسیت کاهش می‌یابد.

باندینگ و روکش
باندینگ، روکش یا اینلی پوسیدگی یا نقص دندانی دامن‌زننده به حساسیت را ترمیم می‌کند.

سیلانت
اگر از بین رفتن پوشش محافظ ریشه‌ها دلیل حساسیت دندانها باشد، استفاده از سیلانت یا شیارپوش درمان مناسبی خواهد بود. دندانپزشک ناحیه دردناک را با سیلانت مخصوص می‌پوشاند و با شیارپوشی سطوح از تماس محرک‌ها با دندان حساس جلوگیری می‌کند.

استفاده از محافظ‌‌‌های دهانی
چنانچه حساسیت دندان پی‌آمد دندان قروچه باشد، دندانپزشک از دندان‌ها قالب می‌گیرد. محافظ دهان یا نایت گارد از روی قالب گرفته شده ساخته می‌شود. نایت گارد در برابر فشار و آسیب از دندان‌ها محافظت می‌کند و درد ناشی از حساسیتهای دندانی را کاهش می‌دهد.

 عصب‌کشی
چنانچه حساسیت دندان علی‌رغم انجام درمان‌های فوق برطرف نشود، به ناچار عصب‌کشی انجام می‌شود. دندانپزشک پالپ نرم داخل دندان را درمی‌آورد تا حساسیت از بین برود.

جراحی پیوند لثه
اگر دندان در اثر تحلیل رفتن لثه و در معرض آسیب بودن ریشه حساس شده باشد، جراحی پیوند لثه با هدف محافظت از ریشه و کاهش حساسیت انجام می‌شود. دندانپزشک گرافت‌های لثه را از بافت‌های بخش‌های مختلف دهان می‌گیرد و سپس آن‌ها را به ناحیه حساس پیوند می‌زند.